Яшчэ з раніцы праваабарончыя ініцыятывы і актывісты прапанавалі чакаць добрых навінаў з беларускіх калоніяў. То бок вызвалення палітычных зняволеных.
Глядзіце сюжэт у нашым відэа:
«Я думаю, што гэта вельмі хвалюючы дзень, вялізная колькасць сем’яў чакае інфармацыі, пацверджання. Насамрэч людзей, якім патрэбная дапамога і якія ў месцах зняволення, нашмат больш. Уявіце, колькі людзей падумаліў: а раптам гэта нашага будуць вызваляць, а раптам гэта наша мама вернецца», – кажа прадстаўніца Абʼяднанага пераходнага кабінету ў сацыяльнай палітыцы Вольга Гарбунова.
Пра тое, што асуджаныя паводле палітычных артыкулаў неўзабаве выйдуць на волю, Лукашэнка заявіў напярэдадні:
«Не здзіўляйцеся, калі праз некалькі дзён на волю выйдуць вельмі цяжкахворыя, як яны пішуць, нашы, якія не паспелі збегчы і знаходзяцца ў месцах на такіх аддаленых, якія ламалі і разбуралі краіну ў 2020 годзе».
Сёння ж набыў моц Закон аб амністыі, які закранае амаль 8 тысяч асуджаных. Але не тых, каму прысудзілі няволю паводле справаў, напрыклад, аб масавых беспарадках ці за распальванне варожасці, ці з шэрагаў так званых экстрэмістаў.
«Нічым не адрозніваецца гэты закон ад папярэдніх законаў пра амністыю. Напрыклад, калі я яшчэ быў у зняволенні ў 22-м годзе, таксама выйшла амністыя. Мы тады, палітычныя, шапталіся паміж сабою ў атрадах: ці дасць Лукашэнка нам амністыю. Не даў. Тады не даў і зараз не даў», – кажа праваабаронца, былы палітвязень Леанід Судаленка.
Паводле праваабарончага цэнтру «Вясна», цяпер у турмах утрымліваюцца больш 1400 палітычных зняволеных. Прынамсі 254 з іх – у асаблівай рызыцы. Сярод іншага, маюць цяжкія хваробы, сталы век, інваліднасць ці ментальны разлад.
«Вельмі складана ва ўмовах адсутнасці вітамінаў, падае імунітэт, вельмі складана захаваць у тых умовах здароўе, тым больш, што медыцына там ніякая, там яе наогул няма. Асабліва да палітычных такое стаўленне, як не да людзей», – кажа Леанід Судаленка.
Таму тэма беларускіх палітычных вязняў бадай адна з самых гучных у міжнародным асяродку. Гэтак, сёння сталася вядома, што эксперты ААН заклікалі вызваліць зняволеных, старэйшых за 60 гадоў. Падобнае патрабаванне прагучала і ад дзяржсакратара ЗША Энтані Блінкена ў віншаванні з афіцыйным Днём Незалежнасці Беларусі. Ці не праз гэткія міжнародныя заклікі выйшлі сёння на волю палітвязні?
«З афіцыйным Менскам заўсёды вяліся перамовы, гэта ні для каго не сакрэт. Пра гэта казалі і самі прадстаўнікі Менску і прадстаўнікі іншых краінаў, што выступалі пасярэднікамі. Кажучы пра тое, што менавіта на гэта паўплывала, я б хацела нагадаць, што гуманітарныя місіі – гэта тое, што не павінна палітызавацца і і не павінна выкарыстоўвацца», – кажа Вольга Гарбунова.
Аднак прадстаўнік Беларускай асацыяцыі палітвязняў «Да волі» Алег Кулеша іншай думкі:
«Заўжды тых людзей, якім застаецца месяц-два-тры жыцця, выводзілі на ўмоўна датэрміновае, каб паміралі ў памяшканні сваім».
На ягоную думку, у справе вызвалення вязняў дапамогуць не перамовы, а ўзмацненне і пашырэнне эканамічных абмежаванняў рэжыму:
«Калі мы зробім большы ціск на рэжым праз санкцыі (таму што іншых магчымасцяў у нас няма, але ў нас не ўведзена ніводная санкцыя па палітвязнях) – гэта спрыяла б падняццю гэтага пытання. Рэжым быў бы загнаны ў куток».
Абʼяднаны пераходны кабінет заклікае дзяліцца інфармацыяй пра тых, чый стан за кратамі пагаршаецца. Між іншага, бяспечна гэта можна зрабіць праз сайт сацыяльнай службы «Адно акно».
Ірына Дарафейчук, «Белсат»
