Апошні дзень 2022-га кіяўляне правялі пад гукі расейскіх ракетаў, а першыя содні новага года — пад рокат матораў іранскіх беспілотнікаў арміі РФ. Нягледзячы на «віншаванні» з суседняй краіны, гараджане, як і ў мірны час, стаялі ў чэргах у супермаркетах і займаліся іншымі святочнымі клопатамі. Пра тое, як новы, 2023 год сустракаў Кіеў, – у рэпартажы «Вот так».
Раніца 31 снежня пачалася для кіяўлянаў з прыемных навінаў: сітуацыя ў энергетыцы кантралюецца, так што адключэнняў святла не планавалася. Шмат хто адклаў паход па прадукты для святочных страваў бліжэй да Новага года – у выпадку новых атак набытая загадзя ежа магла папросту сапсавацца.
Перад святамі мэрыя зарганізавала сельскагаспадарчыя кірмашы, дзе харчы можна купіць танней. Ва ўмовах сталага росту коштаў гэта немалаважна.
У першай палове дня ў аддзеле кулінарыі аднаго з супермаркетаў узнікла доўгая чарга. Замаўлялі ў асноўным аліўе, селядзец пад футрам і крабавы салат, карыстаўся попытам пячоначны торт.
Чакаючы ў чарзе, маладая пара абмяркоўвала планы на дзень. «Прыйду дадому – і адразу ў душ, мыць галаву», – казала дзяўчына хлопцу, асцерагаючыся чарговага абстрэлу і, як следства, вымыкання святла. Вельмі хутка за 500 метраў ад гэтага супермаркету расейская ракета пацэліць у будынак гатэлю.
Грукат выбухаў над Кіевам пачуўся каля 14:00. У неба ўзнялося мноства птушак, задрыжэла зямля, завыла сігналізацыя дзясяткаў аўтаў. Да гэтага маштабная ракетная атака была ўсяго пару дзён таму. У навагоднія святы Расея ўзмацніла абстрэлы.
Адзін за адным адбываліся залпы СПА. У небе з’явілася невялікая, колеру кавы з малаком, пасма дыму – адну з ракетаў збілі. Відаць, супрацьпаветраная абарона сталіцы сапраўды мацнее і хутка набывае баявы досвед.
Украінскае вайсковае кіраўніцтва заўсёды па выніках паветраных атак заяўляе, што вялікая частка расейскіх ракетаў збітая. Даць справаздачу, вядома, можна як заўгодна, але ёсць факт: пасля навагодніх удараў кіеўская гарадская энергасістэма працягнула функцыянаваць, маштабных экстраных вымыканняў у сталіцы не было. А слабымі гэтыя ўдары назваць нельга – такога інтэнсіўнага грукату Кіеў яшчэ не чуў за ўвесь час вайны.
Але страты горад усё роўна зазнаў. Будынак гатэлю «Alfavito», у які пацэліла ракета, разрэзаны як кардонная скрынка. Вакол груды абломкаў завіхаліся работнікі ратавальных службаў і журналісты. Карэспандэнты старанна фатаграфавалі на вулічных флагштоках сцягі Украіны і Еўразвязу, каб фонам быў разбураны будынак.
«Alfavito» месціцца ў цэнтры гораду, непадалёк ад Палацу спорту. Гараджане паспешліва ідуць паўз абломкі па сваіх пераднавагодніх справах. Людзі навучыліся жыць на вайне, з вайною.
Пасля заканчэння паветранай трывогі, якая доўжылася амаль тры з паловаю гадзіны, кіяўляне скіраваліся ў госці да сяброў або сваякоў, некаторыя пайшлі ў бары і рэстараны. «А мы наагул з кампаніяй знялі бамбасховішча і будзем там святкаваць. Раней гэта памяшканне было кўэст-пакоем, а цяпер выкарыстоўваецца як сховішча. Так што там будзе не толькі бяспечна, але і весела», — падзяліўся сваймі планамі Віталь, які зайшоў пасля ракетнай атакі выпіць келіх шампанскага ў адзін з бараў.
Увечары 31 снежня ад Хрэшчатыку да Бэсарабкі з Майданам асаблівай святочнай эйфарыі не адчувалася. Але і засмучэння і дэпрэсіі, зрэшты, таксама. Горад дзелавіты і засяроджаны. Зноў адкрыліся дзве цэнтральныя станцыі кіеўскага метрапалітэну – «Хрэшчатык» і «Майдан незалежнасці». Яны не функцыянавалі з мінулага лютага. Здавалася б, дробязь, але гараджане ўспрымаюць гэта як яшчэ адну станоўчую змену.
Сталічныя ўлады пасля доўгіх роздумаў і грамадскіх дыскусіяў пастанавілі ўсё ж паставіць навагоднюю ялінку ў традыцыйным месцы – на Сафійскай плошчы. З 2015 года кожны снежань на гэтай плошчы быў пышным святам: агні ілюмінацыі, навагодні кірмаш, дым ад велізарных катлоў з глінтвейнам.
У гэты пераднавагодні вечар плошча патанала ў цемры. Званіцу Сафіі не падсвятлілі дзеля захавання светлавога маскавання, помнік Багдану Хмяльніцкаму накрылі драўлянымі шчытамі і мяшкамі з пяском. Навагодняя ялінка аскетычна невялікая, штучная, з жоўтымі і сінімі шарыкамі. Але менавіта гэтая ялінка нязломнасці ўвойдзе ў гісторыю.
А 23:00 у горадзе апусцелі вуліцы – наступіла каменданцкая гадзіна, але некаторыя бары і рэстараны працягвалі працу. Праўда, пакінуць установы наведнікі не маглі да 5:00. У адным з адчыненых уначы бараў у цэнтры Кіева транслявалі навагоднюю прамову Уладзіміра Зяленскага. Гледзячы на экран, усе наведнікі маўчалі, але частка не стрымлівала слёзаў. Архіўныя кадры вайны, паказаныя ў звароце Зяленскага, прымусілі людзей перажыць год уварвання зноў.
Першая падзея ў Кіеве ў 2023-м неўзабаве пасля наступлення новага года, – новы паветраны налёт. Гэтым разам горад атакавалі іранскія дроны «Shahed 136». Апошнім часам гэта ўпадабаная тактыка РФ: удзень наносіць ракетныя ўдары, а наступнаю ноччу запускаць беспілотнікі. Тое ж было і пры ўдарах 29 снежня.
Калі начны горад зноў скаланулі выбухі, а неба асвяцілася выбліскамі, з вокнаў і з гаўбцоў дамоў паўсюль пачуліся крыкі «Слава Украіне!». Запалохаць гэтых людзей дакладна не ўдасца.
Раман Папкоў, Уладзімір Левашоў / АА vot-tak.tv
