Нацыянальны статыстычны камітэт Беларусі 26 красавіка апублікаваў афіцыйную статыстыку аб заробках і беспрацоўі ў сакавіку. Пераказваем яе і несуцяшальны прагноз незалежных экспертаў.
Паводле Белстату, у 2023 годзе ў Беларусі былі занятыя 4 175 900 чалавек. Узровень занятасці (колькасць занятых да колькасці людзей ва ўзросце 15–74 гадоў) склаў 66,3 %, а ўзровень беспрацоўя (сапраўдны, згодна з метадалогіяй Міжнароднай арганізацыі працы, а не «афіцыйна зарэгістраваны», які амаль роўны нулю) застаўся на ўзроўні 3,6 % працоўнай сілы, такі ж ён быў у чацвёртым квартале 2022-га.
Выбарачнае абследаванне за першы квартал 2023 года паказала, што сярод тых, каго ў Беларусі адносяць да працаздольнага ўзросту (ад 16 гадоў да пенсійнага ўзросту: 63 гады для мужчынаў і 58 гадоў для жанчын), занятыя 82,7 % насельніцтва. З мужчынаў у гэтым узросце занятыя 81,8 %, з жанчын – 83,6 %; з сельскіх жыхароў – 79,1 %, з гарадскіх – 83,7 %.
Пры гэтым да беспрацоўных адносяць 3,5 % людзей працаздольнага ўзросту: 4,4 % мужчынаў і 2,5 % жанчын; 4,3 % сельскіх і 3,3 % гарадскіх жыхароў. Толькі 20,2 % беспрацоўных звярталіся ў службы занятасці і Рэспубліканскі банк вакансіяў – 66,2 % шукалі працу праз інтэрнэт, 57 % праз знаёмых, 17,2 % наўпрост праз працадаўцаў (рэспандэнт мог выбраць некалькі варыянтаў адказу).
Намінальны сярэдні налічаны заробак (да адлічэння падаткаў і збораў) склаў 1814,2 рубля – гэта значыць вырас з лютага ажно на 126,4 рубля або 7,5 %. З улікам афіцыйнай інфляцыі рост склаў 7,1 %.
У Менску, як сцвярджае Белстат, сярэдні налічаны заробак склаў ажно 2512,4 рубля. Ніжэйшы за ўсё гэты паказнік у Магілёўскай вобласці: 1478,1 рубля.
Найбольш зарабляюць у галіне «інфармацыі і сувязі»: 5458 рублёў сярэдняга налічанага заробку (а канкрэтна ў IT – 7232,2 рубля). Найменш – у адукацыі: 1240,7 рубля (калі гаворка не пра галіны, а пра асобныя спецыяльнасці, то найменш зарабляюць цырульнікі: 951,4 рубля).
Незалежныя даследнікі BEROC адзначаюць (PDF), што эканоміка Беларусі будзе зараз дэманстраваць «карэкцыйны рост», калі не здарыцца новых «лагістычных разрываў» або істотнага ўзмацнення санкцыяў.
Валавы ўнутраны прадукт у 2023 годзе, паводле прагнозу BEROC, вырасце на 2,5 % (і на 1,1 % у 2024-м), інфляцыя за год складзе 8 % (і 8,6 % у наступным годзе), заробкі ў сярэднім за 2023 год складуць 1858 рублёў (і 2062 рублі ў 2024-м), курс рубля ўпадзе прыкладна на 8 % за 2023 год, але захаваецца на ўзроўні каля 3 рублёў да долар.
Поўнае аднаўленне экспарту BEROC лічыць малаімаверным, сумняваюцца эксперты таксама ва ўзмацненні ўнутранага попыту – праз нявызначанасць, скарачэнне занятасці і неспрыяльны бізнес-клімат. Праз «звышстымуляцыйную» эканамічную палітыку ў Беларусі ўжо ў 2024 годзе можа пачацца рэцэсія – нават без новых санкцыяў і пры захаванні цяперашняй лагістыкі.
Алесь Наваборскі belsat.eu
