Былы міліцыянт з Горадні падчас вывучэння справы вядомага бізнесоўца Аляксандра Мураўёва выявіў шэраг несупадзенняў паміж інфармацыяй з судовага выраку і рэальнасцю. Паводле суда, Мураўёў усе загады і распараджэнні даваў асабіста, перабываючы ў Менску. Але ці быў ён там насамрэч?
У 2016 годзе працэс над буйным бізнесоўцам і экс-уладальнікам Менскага мотавелазаводу стаўся гучнай падзеяй. Аляксандру Мураўёву, галоўнаму абвінавачанаму па справе, інкрымінавалі махлярства (ч.4 арт. 209), раскраданне (ч.4 арт. 210), ухіленне ад выплаты падаткаў (ч. 2 арт. 243). Паводле прысуду Мураўёў атрымаў 11 гадоў пазбаўлення волі ды канфіскацыю маёмасці, у тым ліку – акцыяў «Мотавела».
Казімір Мароз, экс-дырэктар «Мотавела», быў прызнаны вінаватым у нядбайнасці (арт. 428 КК) ды раскраданні (ч.4 арт.210 КК). Яго, аднак, суд фактычна пакінуў на свабодзе, даўшы 5 гадоў «хатняй хіміі» ды канфіскацыю маёмасці. Яшчэ адну фігурантку справы, намесніцу гендырэктара Алену Нікалайчанка, следству знайсці не ўдалося: яна дасюль знаходзіцца ў бягах.
У 2015-ым, пасля арышту Мураўёва, завод вярнулі пад кіраўніцтва дзяржавы. Паказнікі прыбытковасці заводу хутка спаўзлі ўніз: ужо ў першай палове 2016-га страты склалі амаль 40 мільёнаў долараў.
Сваёй віны ані падчас следства, ані на судзе Мураўёў не прызнаў. Паводле яго, усё, што ён рабіў, было скіравана на развіццё заводу.
Міхаіл Куцко, былы міліцыянт з Горадні, пра якога «Белсат» ужо пісаў, пазнаёміўся з Аляксандрам Мураўёвым у папраўчай калоніі №3 («Віцьба»). Там Куцко вывучыў судовы вырак Мураўёва, у якім знайшоў нестыкоўкі. Паводле былога міліцыянта, далёка не ўсе высновы следства можна лічыць карэктнымі, а значыць і справядлівасць выраку можна паставіць пад сумнеў.
«Цікавы момант я знайшоў падчас вывучэння пятага эпізоду, які інкрымінуецца Мураўёву, – распавядае Міхаіл Куцко. – Размова пра пасобніцтва ва ўхіленні ад аплаты падаткаў. Згодна з выракам, Аляксандр Мураўёў 2 красавіка 2013 года прадставіў Сяргею Мураўёву (брату) рэквізіты, найменні, пячаткі, а таксама доступ да разліковых рахункаў «ATEC Trading GmbH». Навошта? Каб, нібыта, ухіляцца ад падаткаў. Тут жа пазначана, што ўсё гэта ён рабіў у Менску».
Чаму менавіта гэты момант выклікаў зацікаўленасць? У выраку няма аніякіх доказаў факту прывязкі да мясцовасці, то бок да Менску. Звычайна, даюцца як мінімум соты мабільнага тэлефону, у ідэале – фота і відэасведчанні, калі за чалавекам вялося назіранне. Тут – нічога. Сам Аляксандр Мураўёў жыў у Аўстрыі, часта бываў у Расеі ды Арабскіх Эміратах. У Беларусі ж бываў толькі зрэдку.
Міхаіл Куцко распавядае, што быў зроблены запыт у Дзяржаўны памежны камітэт. У ДПК адказалі: Мураўёў 30 сакавіка 2013 года вылецеў з Беларусі ў Абу-Дабі ды вярнуўся ў Беларусь ажно 4 красавіка 2013-га. То бок, знаходзіцца ў Менску 2 красавіка і камусьці нешта перадаваць ён дакладна не мог!
Паводле экс-міліцыянта, час, месца і спосаб здзяйснення злачынства мусяць быць абавязкова пазначаныя ў крамінальнай справе. Тут жа месцам пазначаны Менск, дзе Мураўёва не было. Агаворак, што Мураўёў некаму нешта перадаваў праз трэціх асобаў, у выраку няма.
– Чаму ж на гэта не звярнулі ўвагі адвакаты?
– Гэта пытанне да іх прафесіяналізму, – мяркуе Куцко. – Магчыма, абёём справы – 119 тамоў – апынуўся да іх занадта вялікім. Магчыма, яшчэ што паўплывала. Але на падобныя рэчы кожны юрыст мае звяртаць увагу.
– Чаму ўвагу не звярнуў сам Мураўёў?
– Мураўёў лічыў, што абвінавачванне наагул неабаснаванае, – працягвае Куцко. – А паглынацца ў дэталі яму, як не юрысту, а чалавеку з эканамічным складам розуму, зусім не варта. Ягоная пазіцыя была простай: няма доказаў і ўсё. Ён не быў абавязаны даводзіць сваю невінаватасць. А вось віны сваёй ён не прызнаў ні ў чым: ні па адным з эпізодаў.
Чацвёрты эпізод справы Аляксандра Мураўёва датычны «раскрадання грашовых сродкаў» з «Мотавела». Экс-кіраўнік прадпрыемства нібыта арганізаваў раскраданне, выкарыстоўваючы сваіх супрацоўнікаў: гендырэктара Казіміра Мароза ды ягоную намесніцу Алену Нікалайчанка.
Паводле выраку, Мураўёў у перыяд з 1 па 7 траўня 2014 года даў указанні заключыць заведама фіктыўную дамову. Згодна з ёю, «Мотавела» мелася пералічыць грошы на разліковы рахунак індывідуальнай прадпрымальніцы Алены Нікалайчанка нібыта ў кошт аказання паслугаў, якія нібыта і не аказваліся. Усё гэта, як і ў мінулым выпадку, адбывалася, калі Мураўёў знаходзіўся ў Менску – так пазначана ў судовым выраку.
«Тут зноўку важныя часовыя рамкі, – тлумачыць Куцко. – Бо згодна адказу з ДПК, Мураўёў 23 красавіка 2014-га вылецеў з Менску і вярнуўся толькі 6 траўня 2014-га. Усё як і ў мінулы раз! Дамова была пакладзеная на подпіс 1 траўня, калі Мураўёва дакладна не было ў Беларусі, а зарэгістраваная 7 траўня».
У судовым выраку пазначана, што Алена Нікалайчанка адкрыла ІП 24 красавіка 2014-га, то бок праз дзень пасля вылету Мураўёва. Такім чынам, як Мураўёў мог даць Нікалайчанка нейкія даручэнні, знаходзячыся ў Менску, калі ў апошні свой дзень у сталіцы – то бок 23-га – тая яшчэ не была прыватным прадпрымальнікам?
Чаму паўсюдна ўказваецца асабістая прысутнасць Мураўёва ў Менску? Здаецца, без гэтага моманту і падкапацца было б цяжка…
«З-за адсутнасці рэальнай доказнай базы, – упэўнены Куцко. – Але цукерку трэба было зляпіць. То бок, указаць час, месца і спосаб здзяйснення злачынства. Паказаць, што тут не голая справа без канкрэтыкі, а нешта сур’ёзнае. На стол пакласці каму трэба. А цукерка, як бачым, з лайном атрымалася…»
Варта нагадаць, што сама Алена Нікалайчанка зараз знаходзіцца ў росшуку. Яе не паспелі нават дапытаць. Такім чынам, пацвердзіць тое, што Мураўёў даваў ёй указанні, немагчыма. Тэлефонных ці якіх-кольвек яшчэ доказаў таксама няма. Адкуль жа ўзялася інфармацыя пра «указанні Мураўёва»? Са словаў экс-дырэктара Мароза, які атрымаў пакаранне ніжэй ніжняй планкі ды выйшаў на свабоду…
«Вось некалькі момантаў, згодна якім вырак не адпавядае фактычным абставінам, – рэзюмуе Міхаіл Куцко. – Правільна ці няправільна вёў бізнес Мураўёў – гэта субʼектыўнае пытанне. Размова ж пра канкрэтнае злачынства, якое трэба давесці. Я ж бачу парушэнні нормаў закону і паведамляю пра іх. Інфармацыя пра факты парушэння закону не можа быць абмежаваная ў распаўсюдзе. Вось і ўсё!»
АК, матэрыялы справы Мураўёва і адказу ДПК прадстаўленыя Міхаілам Куцко
