Сваімі заявамі падчас сустрэчы з кіраўніком КДБ Аляксандр Лукашэнка спрабуе збіць пратэставую актыўнасць у Беларусі. Але папулярнасці яму гэта не дадасць. Пра гэта ў каментары belsat.eu сказалі апытаныя намі эксперты.
1 чэрвеня Аляксандр Лукашэнка сустрэўся са старшынёй КДБ Валерыем Вакульчыкам і выказаўся наконт апошніх падзеяў у краіне. Ён заявіў, што ведае «адкуль вятры дзьмуць на нашу беларускую зямлю». «На жаль, не з таго боку, адкуль хацелася б. Але мы гатовыя да любых вятрах», – сказаў ён.
«Дзяржаўная бяспека – аснова асноў. І Камітэту дзяржаўнай бяспекі ў гэтым плане належыць разам з прэзідэнтам галоўная роля па абароне незалежнасці і суверэнітэту нашай дзяржавы. Мы абсалютна ведаем мэты, якія пераследуюць тут асобныя ветрадуі. Гэтыя мэты нам ясныя: зладзіць нам майданчык напярэдадні прэзідэнцкіх выбараў або ў дзень прэзідэнцкіх выбараў. Так яны планавалі. Хачу на гэтай сустрэчы вас папярэдзіць і ўсіх, хто нас пачуе, усіх гэтых «майданутых» хачу папярэдзіць, што майданаў у Беларусі не будзе», – падкрэсліў Лукашэнка.
Як адзначыла палітолаг Вольга Абрамава, ва ўладаў сёння сапраўды ёсць нагоды для занепакоенасці. Паводле яе, «ужо не схаваць факту ўсенароднага абурэння паводзінамі ўлады ў шмат якіх сітуацыях і праекцыі гэтага абурэння на выбары».
Палітолаг адзначыла, што прынамсі гараджане, якіх у Беларусі тры чвэрці ад насельніцтва, «у сваёй большасці больш не хочуць бачыць Аляксандра Лукашэнку ў якасці прэзідэнта».
«Настроі сельскага насельніцтва мне невядомыя, але тое, што я бачу па сацсетках, тое, што я бачу ў інфармацыйнай прасторы, тое, што я бачу непасрэдна ва ўласных стасунках, дастаткова шырокіх, – гэта кажа, што ступень абурэння нябачаная. Пачынаючы з 1994 года згадаць нешта падобнае проста не даводзіцца. Тут усеагульны афронт уладзе. Ейным дзеянням, ейным паводзінам, ейным памылкам, ейным неадэкватным рашэнням у шмат якіх пытаннях і ейнай няўвазе да патрэбаў звычайных людзей», – заявіла Вольга Абрамава.
На яе думку, грамадзяне абураныя дэманстратыўнай непавагай уладаў да людзей.
«Калі кіраўніцтва краіны ў асобе аднаго чалавека глядзіць на людзей згары долу і лічыць іх тымі, хто боўтаецца пад нагамі і проста замінае вырашэнню важных дзяржаўных пытанняў, якія, насамрэч, ніяк не вырашаюцца, гэта проста прымушае людзей на звычайным штодзённым узроўні рабіць уласныя, адмоўныя для ўладаў, высновы», – падкрэсліла палітолаг.
Пётр Рудкоўскі, дырэктар Беларускага інстытуту стратэгічных даследаванняў (BISS), таксама мяркуе, што «электаральныя пазіцыя ўлады даволі слабыя, а асноўныя козыры – дабрабыт, стабільнасць, незалежнасць – могуць быць узятыя і ўжо бяруцца апазіцыйнымі кандыдатамі». Напрыклад, па частцы дабрабыту моцныя пазіцыі ў Бабарыкі, адзначыў эксперт.
Адносна моцныя пазіцыі ў Аляксандра Лукашэнкі, на думку кіраўніка BISS, толькі ў пытанні незалежнасці, на фоне абвінавачванняў у прарасейскасці ды празаходнасці шэрагу альтэрнатыўных прэтэндэнтаў.
«Улады будуць гуляць на гэтыя пляцоўцы. Першыя сімптомы гэтага ўжо з’явіліся: гэта і артыкул у «Савецкай Беларусі», і артыкул спадара Марзалюка. Тое, што апаненты Лукашэнкі абвінавачваюцца ў нелаяльнасці да беларускага суверэнітэту, тады як Лукашэнка выстаўляцца яе безумоўны гарант. Пасля 26 гадоў незалежнасці парадаксальна складваецца козыр незалежнасці Лукашэнкі, які прыходзіў з лозунгамі рэканструкцыі Савецкага Саюзу і цеснай інтэграцыі з Расеяй спрэс да ўтварэння адзінай дзяржавы», – заявіў Пётр Рудкоўскі.
На іншых палях ён выразна прайграе, падкрэсліў палітолаг.
Паліттэхнолаг, рэдактарка сайту экспертнай супольнасці «Наше мнение» Валерыя Касцюгова адзначыла, што падчас сустрэчы з кіраўніком КДБ Лукашэнка даў яму канкрэтны загад.
«Усе прагнозы, якія кажа Лукашэнка, – гэта заўсёды загад. Гэта была сустрэча з кіраўніком КДБ з загадам, каб ён зрабіў захады, каб не дапусціць у Беларусі Майдану», – адзначыла яна.
Паводле яе, меркаваць пра рэвалюцыйнасць сітуацыі ў краіне цяжка, але «цалкам відавочна, што прэзідэнт проста надзвычай непапулярны, і людзі ў масе сваёй проста мараць пра любога іншага прэзідэнта».
Выканаўчы дырэктар Інстытуту дэмакратыі і сацыяльнага рынку ў Беларусі і Усходняй Еўропе Зміцер Кухлей у сваю чаргу мяркуе, што могуць працягнуцца правакацыі ў дачыненні да альтэрнатыўных прэтэндэнтаў, «калі далей улады пабачаць актыўнасць людзей».
«Яны спадзяваліся, што грамадства будзе дэпалітызаваным, але, нягледзячы на лета, нягледзячы на пандэмію, людзі паказваюць сваю незадаволенасць, выходзяць на вуліцы. І гэта, відавочна, кантрастуе з той падтрымкай, на якую Лукашэнка спадзяецца і пра якую кажа дзяржаўнае тэлебачанне», – падкрэсліў аналітык.
Палітолаг Юрый Чавусаў падкрэсліў, што «ў любой выбарчай кампаніі, асабліва прэзідэнцкай, роля сілавых структураў, спецслужбаў у лукашэнкаўскай сістэме прынцыпова важная». Але публічнае акцэнтаванне ўвагі на гатовасці ўжываць сілу, дэманстратыўная сустрэча са спецслужбамі і заклік фактычна спецслужбаў умешвацца ў палітычны працэс робяцца на публіку дзеля таго, каб павысіць градус страху ў грамадстве, падкрэсліў ён.
Паводле яго, «вырасла пакаленне няпужаных актывістаў», якое не памятае старыя масавыя арышты і крымінальныя справы.
«У людзей ёсць адчуванне таго, што пратэсты могуць прывесці да поспеху, як было ў 2017 годзе, калі пратэстоўцы дамагліся скасавання дэкрэту. І дзеля таго, каб падтрымліваць градус страху, вярнуць людзей назад у забіты стан, калі яны баяцца звальнення, баяцца страціць здароўе ці быць збітымі і арыштаванымі, робяцца падобныя кшталту дэманстратыўныя захады», – адзначыў Юрый Чавусаў.
Разам з тым Вольга Абрамава не верыць у рэальнасць задушэння абурэння ў корані.
«Як бы не развіваліся падзеі на мікраўзроўні, агулам жаданне зменаў – не памылковае меркаванне, яно масавае. Яно вее ў паветры, а гэта спыніць ужо немагчыма», – падкрэсліла яна.
Пры гэтым палітолаг параўнала Лукашэнку са старымі мяхамі з Бібліі, у якія спрабуюць уліць маладое віно.
«Краіна вельмі моцна змянілася з 1994 года. Гэта зусім іншая, гэта новая краіна паводле светаўспрымання. І стары прэзідэнт – гэта як уліванне маладога віна ў старыя мяхі. Гэтае віно пракісне. Таму цалкам зразумела, што патрэбны новы кіраўнік», – дадала Вольга Абрамава.
МГ belsat.eu
