Rada zdecyduje o dalszych krokach, gdy Ukraina spełni warunki określone w opinii Komisji Europejskiej w sprawie jej wniosku o członkostwo w UE. Co roku przyjmuje ona konkluzje w sprawie rozszerzenia oraz procesu stabilizacji i stowarzyszenia, w których podsumowuje postępy poczynione przez każdego z partnerów na ich europejskiej ścieżce do członkostwa. W grudniu 2022 roku Rada po raz pierwszy odniosła się do Ukrainy w tym kontekście w konkluzjach szczytu UE.
UE uznała znaczny wysiłek, jakiego Ukraina dokonała w bardzo trudnych okolicznościach, aby osiągnąć cele leżące u podstaw jej statusu kraju kandydującego. Rada uznała ponadto postępy poczynione przez Ukrainę w procesie reform i zachęca Ukrainę do dalszego spełniania warunków określonych w opinii Komisji w sprawie jej wniosku.
Rada zwróciła się do Komisji, by przygotowała plan działania określający kolejne kroki, które ułatwią Ukrainie dostęp do jednolitego rynku UE, wykorzystując w pełni potencjał układu o stowarzyszeniu oraz pogłębioną i wszechstronną strefę wolnego handlu z Ukrainą. Prace nad tym planem trwają.
Status kandydata to pierwszy krok na drodze do przystąpienia kraju do UE. Ostateczną decyzję w tej sprawie podejmą państwa członkowskie.
W czerwcowej opinii KE przyjęła rekomendacje w sprawie Ukrainy i Mołdawii na podstawie tzw. kryteriów kopenhaskich i madryckich. Określają one warunki polityczne i gospodarcze akcesji, a także zdolność do funkcjonowania na unijnym, konkurencyjnym rynku wewnętrznym. Były to punkty odniesienia dla krajów przystępujących w przeszłości do UE.
W opinii Komisji Ukraina „wyraźnie pokazała aspiracje i zaangażowanie w przestrzeganie europejskich wartości i standardów”.
– Ukraina już przed wojną wyruszyła w drogę do Unii Europejskiej, już od ośmiu lat stopniowo zbliża się do Unii. Dzięki umowie stowarzyszeniowej z 2016 roku Ukraina wdrożyła już około 70 proc. unijnych zasad, norm i standardów. Bierze udział w wielu ważnych programach unijnych, takich jak Horyzont Europa i Erasmus. Ukraina to silna demokracja parlamentarna. Ma dobrze funkcjonującą administrację publiczną, która utrzymuje kraj nawet podczas tej wojny. Reforma decentralizacyjna jest sukcesem (…) – powiedziała szefowa KE Ursula von der Leyen w czerwcu ubiegłego roku, ogłaszając opinie ws. Ukrainy.
Ile zatem może potrwać droga Ukrainy do członkostwa w UE? W Unii nie ma ram czasowych zamykających tę kwestię. Jak przykład może posłużyć Turcja, którą na szczycie Rady Europejskiej w Helsinkach w 1999 roku uznano za oficjalnego kandydata do przystąpienia, a negocjacje tego kraju z Unią Europejską rozpoczęły się dopiero w 2005 roku.
Z kolei w sprawie członkostwa Ukrainy w UE wypowiedział się w zeszłym roku Clement Beaune, ówczesny minister do spraw europejskich Francji.
– Jeżeli mówimy, że Ukraina wejdzie do Unii Europejskiej za 6 miesięcy, za rok, dwa lata, to kłamiemy. To nieprawda – powiedział.
lp/ belsat.eu wg PAP