Miejskie przedsiębiorstwo komunalne rozpoczęło dziś demontaż kamiennej rzeźby przedstawiającej kozacką Radę Perejesławską zwołaną przez hetmana Bohdana Chmielnickiego.
Poinformował o tym oficjalny kanał Kijowskiej Miejskiej Administracji Państwowej w Telegramie.
Prace mogą zająć kilka dni, gdyż pomnik składa się z około 20 elementów ważących 6-7 ton. Wcześniej konstrukcja została zbadana przez fachowców, by podczas demontażu nie została uszkodzona. Pomnik Rady Perejesławskiej będzie przechowywany w Narodowym Muzeum Lotnictwa Ukrainy im. Antonowa.
Kompozycja jest elementem Łuku Wolności Narodu Ukraińskiego, który do 14 maja 2022 roku nosił nazwę Łuku Przyjaźni Narodów, a kijowianie nazywają go Jarzmem. Został on odsłonięty w 1982 roku z okazji 1500-lecia Kijowa i 60-lecia ZSRR. Po rosyjskiej pełnowymiarowej inwazji na Ukrainę władze Kijowa zdecydowały się nie tylko na zmianę nazwy, ale także demontaż rzeźby przedstawiającej przyjaźń Ukrainy z Rosją.
Nastąpiło to 26 kwietnia 2022 roku, po ukraińskim zwycięstwie w bitwie o Kijów. Autor sowieckiego pomnika, architekt Serhij Myrhorodskyj pochwalił jego demontaż stwierdzając, że przyjaźń z Rosją zakończyła się, więc był to już tylko pomnik wrogości Ukrainy z Rosją. „A posiadanie pomnika wrogości to grzech” – podkreślił.
Upamiętniona w czerwony marmurze Rada Perejesławska została zwołana przez hetmana kozackiego Bohdana Chmielnickiego w styczniu 1654 roku w Perejesławiu. Zawarła ona ugodę z Wasylem Buturlinem, reprezentującym cara rosyjskiego Aleksiego I. Treść dokumentu jest uważana za sporną, gdyż jego część zaginęła, a możliwe że została zniszczona na polecenie cara Piotra I.
Ugoda perejasławska zakładała, że na Ukrainie Naddnieprzańskiej powstanie Hetmanat pod protekcją rosyjskiego cara. W historiografii polskiej akt ten jest pokazywany jako początek rozbioru przez Rosję Rzeczypospolitej. Historiografia rosyjska i sowiecka przedstawiają ugodę perejesławską jako „kluczowe wydarzenie zjednania bratnich narodów Rosji i Ukrainy”.
Historycy ukraińscy często uznają, że sojusz z Moskwą w dłuższej perspektywie był dla Ukrainy tragiczny, jednak w chwili zawierania go było to rozwiązanie taktyczne.
Ugoda perejesławska straciła ważność w lutym 1917 roku, wraz z obaleniem przez rosyjskich rewolucjonistów cara Mikołaja II. Po zajęciu Perejesławia w 1919 roku unię Ukrainy z Rosją uroczyście zerwał kozacki dowódca Danyło Terpyło, nazywany Zielonym Otamanem. Jego decyzję ukraińskie kozactwo potwierdziło w 1992 roku – już po upadku ZSRR.
pj/belsat.eu
