Палямон. Заснавальнік Вялікага Княства Літоўскага з Рымскай імперыі. Міф ці рэальнасць?

Палямон з Рымскай імперыі збег ад імператара Нэрона, дабраўся да Нёмну і даў пачатак дынастыі Палямонавічаў. Так распавядаў летапіс Вялікага Княства Літоўскага. Як узнік міф пра заснавальніка ВКЛ і пры чым тут Францыск Скарына? Новыя «Вусы Скарыны».

Пасля таго, як Вялікае Княства Літоўскае ў XV стагоддзі стала адным з наймагутнейшых дзяржаваў Еўропы, пачаўся ідэалагічны пошук таго, што гэта за дзяржава і на чым яна грунтуецца. У выніку быў створаны твор «Летапісец вялікіх князёў літоўскіх», у другой рэдакцыі якой з’явіўся міф, што тутэйшая ліцвінская шляхта – нашчадкі Рымскай імперыі, а не Рурыкавічаў, як гэта было ў выпадку старабеларускай шляхты. Паходжанне грала вялікую ролю для легітымнасці ўлады, таму такая казка стала ўспрымацца за праўду, тым больш што піяр-тэхналогіі такога кшталту былі шырока пашыраныя на еўрапейскім кантыненце.

Войшалк. Як гісторыя ВКЛ ледзь не скончылася на самым пачатку

«Жыў у Рыме (так-так, у тым старажытным Рыме) у часы імператара Нэрона такі патрыцый – Палямон. Імператар Нэрон, як вядома, быў шаленцам: перыядычна забіваў сваіх падданых, нягледзячы на статус і ўзнагароды, спаліў Рым, нават матку сваю. Палямон не стаў чакаць чарговага прыступу шаленства свайго імператара. Ён сабраў пяцьсот сваіх сябрукоў, жонку з дзецьмі, сеў на карабель і адправіўся ў палітычную эміграцыю. Абплылі яны Еўропу па коле, зайшлі ў Балтыйскае мора і ў нейкі момант убачылі прыгожае вусце ракі. Гэта быў Нёман. Палямон падняўся па Нёмне ўверх і ўбачыў, што навакольныя землі багатыя дзічынай. А таму захацеў застацца і назваў гэтыя землі Жамойціяй, або па-славянску – «нізкаю зямлёю», – пераказвае міф пра Палямона і Палямонавічаў Цімох Акудовіч, вядоўца праграмы «Вусы Скарыны».

Што схаваў Францыск Скарына ў сваім партрэце

Як легенда пра Палямона стала козырам літоўскай эліты ў адносінах з рускай (старабеларускай) элітаю і як да з’яўлення гэтай легенды мог спрычыніцца Францыск Скарына?

Праграму «Вусы Скарыны» глядзіце праз спадарожнік «Астра 4A» (ранейшая назва «Sirius 4»), онлайн, у архіве на нашай старонцы або на канале YouTube.

Падпісвайся на telegram Белсату

Больш матэрыялаў

Францыск Скарына не першадрукар? Як узнік кнігадрук

Ад ейнага імя ўздрыгвала Траццякоўка. Алена Аладава

Грунвальдская бітва: ці трэба было перамагаць Тэўтонскі ордэн?

Як беларусы білі нацыстаў у Італіі. Армія Андэрса і бітва пад Монтэ-Касіна

Адарваў ВКЛ ад Польшчы, узначаліў Прусію, праславіў Слуцк. Багуслаў Радзівіл

Да якой цывілізацыі належаць беларусы? Ордэн базыльянаў на службе Беларусі

Родная Цётка для кожнага беларуса. Недаацэненая гераіня Алаіза Пашкевіч

Давыд Гарадзенскі. Жорсткі князь ВКЛ, які граміў крыжакоў на іхнай жа тэрыторыі