Які від спорту прыдумаў былы амерыканскі марскі пехацінец? Чаму спаборніцтвы ў гэтым відзе спорту называюцца «Жалезны чалавек» (Ironman)? Пагаворым пра гэта па-беларуску ў новым выданні «Мова нанова».
Наш госць – Віталь Вашкевіч, чалавек-амфібія з Беларусі, як яго жартаўліва назваў вядоўца Віктар Шукеловіч. Ён аматар незвычайнага віду спорту, што вядзе сваю сучасную гісторыю з Гаваяў, дзе яго зарганізаваў былы марскі пехацінец ЗША.
Гэты від спорту патрабуе не абы-якіх сілаў і навыкаў, бо яго стваральнік хацеў падужацца з сябрамі. А сілаў у марской пяхоты ЗША вельмі шмат!
Наш герой не толькі заўзята трэнуецца, але і вывучае беларускую мову.
Віталь паказаў нам, на што здольны і ў спорце, і ў беларушчыне. А мы распыталі яго, як ён дасягнуў гэткіх вынікаў. Чаму гатовы пераадольваць сябе на цяжкіх трэнаваннях? Чаму рызыкуе атрымаць пяткай у твар падчас спаборніцтваў па плаванні? Што падштурхнула яго да пераходу на беларускую мову? Што рабіць, калі гаворыш па-беларуску ў кампаніі беларускамоўных, а тут табе тэлефануе нехта, з кім ты заўсёды размаўляў па-расейску?
У граматычнай частцы пакажам некаторыя з 908 пазіцыяў… са слоўніку беларускай безэквівалентнай лексікі (у дачыненні расейскай мовы) Ірыны Шкрабы. То бок распавядзем пра беларускія словы, якія не маюць беспасярэдніх адпаведнікаў у расейскай.
І раз і назаўжды вызначым, як жа пісаць – «Токіа» ці «Токія», «трыятлон» ці «трыатлон», «трыа» ці «трыя».
Бервяно – рус. бревно
Бурбалка – рус. пузырь
Закладацца = біцца аб заклад
Залічвацца – рус. засчитываться
Мэта – рус. цель
Даткнуцца = дакрануцца – рус. дотронуться
Аматар – рус. любитель
Рэчаіснасць – рус. действительность
Акрэсліць – рус. определить
Буйны = вялікі
Устойлівае развіццё – рус. устойчивое развитие
Ровар = веласіпед
Шлях – рус. путь
Свядомы – рус. сознательный
Выкарыстоўваць – рус. использовать
Крок па кроку – рус. шаг за шагом
Пераважна – рус. преимущественно
Стаўленне – рус. отношение
Паступова – рус. постепенно
Кола – рус. круг
Сорам – рус. стыд
Абрыднуць – рус. опротиветь
Марны – рус. напрасный
Нагадваць – рус. напоминать
Лічба – рус. цифра
Памыляцца – рус. ошибаться
Менавіта – іменна
Спаборніцтва – рус. соревнование
Вільготнасць – рус. влажность
Удзельнік – рус. участник
Па шчырасці = па праўдзе
Існаванне – рус. существование
Падштурхнуць – рус. подтолкнуть
Вынік = рэзультат
Хлусіць – рус. врать
Асяроддзе – рус. окружение
Дзіўна – рус. странно
Пакутаваць – рус. мучиться
А пятай раніцы – рус. в пять утра
Паснедаць – рус. позавтракать
Натхняць – рус. вдохновлять
Ложак – рус. кровать
Павага – рус. уважение
Пад увагу – рус. во внимание
Заўсёды да паслугаў – рус. всегда к услугам
Гандлёвы – рус. торговый
Жартаваць – рус. шутить
Адукацыйную праграму «Мова нанова» глядзіце кожную нядзелю а 18:10 на тэлеканале «Белсат» праз спадарожнік «Астра 4A» (ранейшая назва – «Sirius4»), онлайн або ў закладцы «Праграмы» на нашай старонцы.
Калаж з фота: Marine Corps Recruiting / YouTube
