Калі беларус Ігар упершыню прыехаў ва Украіну да жонкі Алены, то адчуў зайздрасць: украінцы цэняць родную мову, а мы – не. Што дае павага да матчынай мовы і як гадуюць сваіх дзяцей нашыя героі, – даведаўся Віктар Шукеловіч.
Віктар Шукеловіч на Вялікдзень зрабіўся валачобнікам і завітаў у госці да Алёны і Ігара Кулеяў. Хто такія валачобнікі, распавядала адно з папярэдніх выданняў праграмы.
Вы можаце ведаць Ігара з нашай праграмы «Тыдзень». Ён зрабіўся беларускамоўным ужо дарослым, але заўсёды адчуваў недарэчнасць таго, што беларусы мала карыстаюцца роднаю моваю. Асабліва гэта ўражвала, калі параўноўваць з Украінаю. Калі Ігар упершыню прыехаў ва Украіну да жонкі і пачуў, як навокал людзі гавораць па-ўкраінску, то яму захацелася, каб гэтак сама было і ў Беларусі.
«Канечне, гэта зайздрасць выклікае. Калі я яшчэ ў дзяцінстве ў гэтыя лагеры ездзіў і чуў, што па-ўкраінску размаўляюць, мяне гэта тады несвядома ўражвала, – успамінае Ігар. – А калі я ўжо зразумеў каштоўнасць уласнай мовы, каштоўнасць роднай мовы, то мяне гэта пачало проста… Мне здавалася: якія яны малайцы! Чаму мы так не можам? Чаму мы так не цэнім сваёй мовы? У іх усе размаўляюць».
Мы згулялі ў біткі і даведаліся сакрэты ўкраінскае паскі. Чаму нельга адкрываць вокнаў і дзвярэй, пакуль яна пячэцца? Чаму нельга павышаць голас і нават сядаць?
Але найбольш нас цікавіла пытанне моваў. На якой мове размаўляюць бацькі са сваімі дзвюма дочкамі? Што дало кожнаму з іх веданне дадатковае мовы: Ігару – украінскай, Алёне – беларускае? Як Алёна вывучыла беларускую мову? Якое месца ў іхнай сям’і займае расейская мова?
Святкаваць – рус. праздновать
Завітаць = зайсці
Запрашаць – рус. приглашать
Пашыраны – рус. распространенный
Змарыцца – рус. устать
Урэшце – рус. наконец-то
Частаваць – рус. угощать
Мацак – самае моцнае яйка
Перагарнуць – рус. перевернуть
Ашукваць – рус. обманывать
Ашуканец – рус. обманщик
Сумленна – рус. честно
Фарбаваць – рус. красить
Рыхтавацца – рус. готовиться
Разынкі – рус. изюм
Выконваць – рус. исполнять
Захоўваць – рус. сохранять
Пераважны – рус. преобладающий
Вызначыць – рус. определить
Удзячны – рус. благодарный
Нязручна – рус. неудобно
Адчуванне – рус. ощущение
Звяртацца – рус. обращаться
Падтрымка – рус. поддержка
Хлусіць – рус. врать
Цягам месяца – рус. в течение месяца
Натуральна – рус. естественно
Праз гэта = з-за гэтага
Блытаць – рус. путать
Дадатковы – рус. дополнительный
Ганарыцца – рус. гордиться
Цяжарная – рус. беременная
Сніць = бачыць сны
Настаўнік – рус. учитель
Мастацкі – рус. художественный
Тканіна – рус. ткань
Так сталася = так атрымалася
Цытаваць – рус. цитировать
Цягнік = поезд
Кавалкі – рус. отрывки
Уражанне – рус. впечатление
Зайздрасць – рус. зависть
Несвядома – рус. несознательно
Каштоўнасць – рус. ценность
Уласны – рус. собственный
Добры прыклад – рус. хороший пример
Задавальненне – рус. удовольствие
Упэўнены – рус. уверен
Адукацыйную праграму «Мова нанова» глядзіце кожную нядзелю на тэлеканале «Белсат» праз спадарожнік «Астра 4A» (ранейшая назва – «Sirius4»), онлайн, у закладцы «Праграмы» на нашай старонцы або на канале YouTube.
