Як змяніліся беларусы пасля анексіі Крыму Расеяй

«Мова нанова» пагутарыла з былым дэсантнікам, які зараз займаецца асветніцкай дзейнасцю. Ён імкнецца пазнаёміць маленькіх беларусаў з гісторыяй Беларусі, узгадаваць у іх пачуццё годнасці і любові да роднай зямлі.

Сяржук Кедышка ў 1994–1996 гады служыў у паветрана-дэсантных войсках, пасля атрымаў адукацыю гісторыка, заняўся вайскова-гістарычнай рэканструкцыяй. Пазней заснаваў «Школку жалезнага дрывасека», якая знаёміла дзетак з традыцыямі беларускага рыцарства і гісторыяй Беларусі.

Калі ён распавядае, як пакутліва пераходзіў на беларускую мову ў паўсядзённым жыцці, то згадвае 2014 год. Анексія Крыму Расеяй, як ні дзіўна, змяніла стаўленне да беларускай мовы ў Беларусі.

Пасля пратэстаў 2020–2021 гадоў Сяржук мусіў пакінуць Беларусь. Ён распавёў, як яму ўдалося працягнуць у Польшчы справу, якую рабіла «Школка жалезнага дрывасека» ў Беларусі. А яшчэ Сяржук прыдумаў жартаўлівы тэст, які дапаможа вызначыць сапраўднага беларуса.

Дарэчы, Сяржук распавёў, як ягоныя дзядулі і бабулі змагаліся з нямецкімі акупантамі:

Як гэта, пайсці супраць нацысцкай акупацыі. Унук падпольшчыкаў Кедышак – аб праўдзівай гісторыі падполля

У граматычнай частцы распавядаем, як па-беларуску называюцца розныя часткі твару, і як правільна ўжываць словы рыхтаваць і гатаваць.

Сталася = атрымалася

Вопратка = адзенне

Удзел – рус. участие

Строй = касцюм

Подых – рус. дуновение

Распавядаць = расказваць

Асветнік – рус. просветитель

Веліч (ж.р.) – рус. величие

Гонар – рус. гордость

Падмануць – рус. обмануть

Выгадаваць – рус. воспитать, вырастить

Далучыцца – рус. присоединиться

Нечакана – рус. неожиданно

Гуртавацца = яднацца

Таямнічы = таемны

Замінаць – рус. мешать

Утульны – рус. уютный, комфортный

Дасведчаны = абазнаны, вопытны

Сумны – рус. скучный

Цікаўнасць – рус. любопытство

Закранаць – рус. затрагивать

Непарыўна – рус. неразрывно

Хваляванне – рус. волнение

Веды – рус. знания

Тоеснасць – рус. тождественность, идентичность

Навідавоку = на віду, на вачах

Вольнае валоданне – рус. свободное владение

Зварот – рус. обращение

Стаўленне – рус. отношение

Паўздзейнічаць / паўплываць – рус. повлиять

Штуршок – рус. толчок

Грамадская ўстанова – рус. общественная учреждение

Крануць – рус. тронуть

Прымусіць – рус. заставить

Саромецца – рус. стесняться

Кшталтаваць удасканальваць – рус. совершенствовать

Здольнасць – рус. способность

Пазычыць – рус. одолжить

Рыхтавацца – рус. готовиться

Адшукаць – рус. отыскать

Лёс – рус. судьба

Загад – рус. приказ

Разлічвацца – рус. рассчитываться

Спатканне = сустрэча – рус. встреча

Адукацыйную праграму «Мова Нанова» глядзіце кожную нядзелю а 20:20 на тэлеканале «Белсат» праз спадарожнік «Астра 4A» (ранейшая назва – «Sirius4»), онлайн або ў закладцы «Праграмы» на нашай старонцы.

Калаж з фота: Smityuk Yuri / TASS / Forum

Падпісвайся на telegram Белсату

Больш матэрыялаў

Беларуская мова зацікавіла людзей з грашыма

У чым галоўная праблема беларускай мовы?

Жыхароў розных частак Беларусі лёгка пазнаць праз іхную беларускую мову

Ці паўтораць беларусы шлях казахаў да роднай мовы

Праваслаўны святар распавёў пра таямніцу ўваскрэсення Хрыста

Кавалеўскі адмовіўся вешаць фота Лукашэнкі ў кабінеце

Кавалеўскі: Віктар Лукашэнка выглядаў як чалавек, які не цураецца беларускай мовы

У Менску знайшлі тысячагадовую шахматную фігурку. Пра шахматы – на беларускай мове