Госця «Мова нанова» спярша мела праблемы з самавызначэннем. Але пасля «кузні беларускага духу» ў Вільні зрабілася гарачаю патрыёткаю Беларусі. Чаму Вільня, а не Менск? Якія адкрыцці для сябе яна зрабіла?
«Мова нанова» пагутарыла з Людвікаю Кардзіс, прадстаўніцаю ГА «Беларускі музей ім. І. Луцкевіча». Гэтая грамадская арганізацыя збірае і папулярызуе беларускую нацыянальную спадчыну.
Спадарыня Людвіка распавяла пра сваё мультыкультурнае атачэнне ў дзяцінстве: калі бабуля гаворыць па-літоўску, у касцёле служаць па-польску, у школе вучацца па-расейску, а ў хаце размаўляюць па-беларуску. Як ездзілі цягніком у Вільню па кветкі для настаўніцы. Як віленскія старажылы паказалі нашай госці ўсё багацце беларушчыны. Як людзі ў пасляваенны час прыхоўвалі сваю беларускасць. Чаму сучасныя беларусы могуць навучыцца ад літоўцаў. Чаму варта трапіць на выставы Беларускага музею імя Івана Луцкевіча.
У граматычнай частцы разбіраемся, як правільна казаць па-беларуску – буквар ці лемантар.
Заўсёды – рус. всегда
Наблытана – рус. напутано
Катэхетка = настаўніца катэхізіса
Слуп – рус. столб
Побач – рус. рядом
Адсотак = працэнт
Сціскацца – рус. сжиматься
Кола – рус. круг
Складаны лёс – рус. сложная судьба
Перакананні – рус. убеждения
Хваля – рус. волна
Уздым – рус. подъем
Самасвядомасць – рус. самосознание
Ліставанне = перапіска
Разуменне – рус. понимание
Кузня – рус. кузница
Мыдла (астравец.) = мыла
Прымаўка – рус. пословица
Узровень – рус. уровень
Адпаведны – рус. соответствующий
Выхаванне – рус. воспитание
Цешыцца – рус. радоваться
Адбывацца – рус. происходить
Падзея – рус. событие
Вырай – рус. теплые края
Перабудова – рус. перестройка
Павіншаваць – рус. поздравлять
На працягу дня – рус. в течение дня
Замежжа – рус. заграница
Страцілася повязь – рус. разорвалась связь
Рэшткі – рус. остатки
Спаткацца – рус. встретиться
Зведаць пераслед – рус. пережить преследование
Справа часу – рус. дело времени
Стаўленне – рус. отношение
Грамадскі – рус. общественный
Урэшце – рус. наконец-то
Памяшканне – рус. помещение
Паслядоўна трымацца – рус. последовательно придерживаться
Цяжкасці – рус. трудности
Накіраваны – рус. направленный
Не адчуваць – рус. не чувствовать
Прастора – рус. пространство
Поспех – рус. успех
Натхненне – рус. вдохновление
Адукацыйную праграму «Мова нанова» глядзіце кожную нядзелю на тэлеканале «Белсат» праз спадарожнік «Астра 4A» (ранейшая назва – «Sirius4»), онлайн, у закладцы «Праграмы» на нашай старонцы або на канале YouTube.
