Беларуская мова самою назваю – Вялікдзень – падкрэслівае значэнне гэтага свята. Што, акрамя яек і булак, кладуць беларусы ў велікодныя кошыкі? У чым сутнасць самога свята і сімволіка яго атрыбутаў?
Наш госць, ксёндз Зміцер Прыступа, распавядзе, якія прадукты і чаму польскія вернікі кладуць у святочны кошык, каб аднесці іх на асвячэнне ў касцёл. Якія з іх – працяг старых габрэйскіх традыцыяў, а якія – прыдумка палякаў.
Раскажа наш госць і пра сутнасць свята, якую могуць засланяць вонкавыя атрыбуты.
У сваёй парафіі ксёндз Зміцер імкнецца зблізіць палякаў і беларусаў. Напрыклад, удалося правесці двухмоўную імшу. А таксама нашага госця засыпаюць пытаннямі наконт беларускай мовы – палякам цікава ведаць, наколькі моцна яна адрозніваецца ад польскай.
«Заўсёды нагадваю ім [парафіянам. – Заўв. «Белсату»] пра тое, што я, канешне, беларус. Што я люблю сваю бацькаўшчыну, але таксама я зараз тут і для іх, і дзялюся тым, што проста маю. Па-першае, сваёю вераю», – кажа ксёндз Зміцер.
А напрыканцы праграмы Віктар Шукеловіч згуляе з ксяндзом Змітром у біткі. Пра іншыя велікодныя гульні мы распавядалі ў адным з мінулых выданняў праграмы:
Святар – рус. священник
Свята – рус. праздник
Сэнс – рус. смысл
Цуд – рус. чудо
Разважаць – рус. рассуждать
Шыкуемся = рыхтуемся
Маляваць – рус. разрисовывать
Калераваць = фарбаваць
Насамрэч = на самай справе
Споведзь – рус. исповедь
Камунія = прычасце
Сумленне – рус. совесть
Знешнія прыкметы – рус. внешние приметы
Святочны кошык – рус. праздничная корзинка
Наталіць – рус. утолить
Страва – рус. блюдо
Вяндліна – рус. ветчина
Стары Запавет – рус. Ветхий Завет
Ахвяра – рус. жертва
Спажываць = есці
Супольнасць – рус. общность
Адпаведны = падыходзячы
Мур = сцяна
Абмяжоўваць – рус. ограничивать
Перашкода – рус. препятствие
Пачастунак – рус. угощение
Свянцоны = асвячоны
Паводле = у адпаведнасці
Імша = служба ў храме
Сапсаванасць – рус. испорченность
Доўгатэрміновы – рус. долгосрочный
Бурак – рус. свекла
Печыва = нешта печанае
Вітацца – рус. здороваться
Уплыў – рус. влияние
Адмаўляцца – рус. отказываться
Вернік – рус. верующий
Бабця = бабуля
Паважаны = сур’ёзны
Пачуццё – рус. чувство
Кіраваць суполкай – рус. руководить сообществом
Удзельнік – рус. участник
Не пакрыўдзіць – рус. не обидеть
Дастасоўвацца – рус. подстраиваться
Вогнішча – рус. костер
Парафія – рус. приход
Мэта – рус. цель
Нагода – рус. повод
Адрознівацца – рус. отличаться
Зацікаўлены – рус. заинтересованный
Уяўленне – рус. представление
Нагадваць = напамінаць
Бацькаўшчына = радзіма, айчына
Высілак – рус. усилие
Усведамленне адказнасці – рус. осознание ответственности
Не ўпасці ў бруд тварам – рус. не ударить в грязь лицом
Не існаваць – рус. не существовать
Пачаставацца – рус. угоститься
Адукацыйную праграму «Мова нанова» глядзіце кожную нядзелю на тэлеканале «Белсат» праз спадарожнік «Астра 4A» (ранейшая назва – «Sirius4»), онлайн, у закладцы «Праграмы» на нашай старонцы або на канале YouTube.
